Ambassadeurs

1. Co Verdaas
2. Geeke Feiter-van Heuvelen
3. Jaap Slootmaker
4. Ger Jaarsma
5. Medy van der Laan
6. Rogier van der Sanden
    

Co Verdaas

Geeke Feiter-van Heuvelen

Toenemende klimaatrisico’s vragen om een stap naar voren

De Nederlandse verzekeringssector ziet de schade door toenemend extreem weer steeds hoger worden. Dat merkt ook Geeke Feiter, directeur bij het Verbond van Verzekeraars waarbij vrijwel alle verzekeraars die in Nederland actief zijn, zijn aangesloten. Toenemend extreem weer heeft een directe impact op schadeverzekeringen, maar ook op hypotheken en beleggingen. ‘Daarom moeten we Nederland toekomstbestendig maken met inzet op klimaatadaptatie naast -mitigatie’, bepleit Feiter. 

Schadeverzekeraars zien de effecten van toenemend extreem weer. Denk daarbij bijvoorbeeld aan schade door hagel, maar ook hevige neerslag en overstromingen. Dit heeft een directe impact op de schadecijfers, maar ook de verzekeringspremies in Nederland en de internationale herverzekeringscapaciteit. ‘We zien dat de internationale herverzekeringsmarkt snel omhoogschiet’, waarschuwt Feiter. Dat betekent dat het voor verzekeraars steeds duurder wordt om risico’s die zij niet zelf kunnen dragen af te dekken, dat er minder capaciteit beschikbaar is en er mogelijk druk komt te staan op verzekeraars om bepaalde risico’s uit te sluiten. ‘In landen als de Verenigde Staten en Australië zie je die uitsluitingen al, in Nederland willen we dat voorkomen.’  

In Nederland heeft de verzekeringssector de afgelopen jaren juist een stap naar voren gezet in dekking. Sinds 2000 dekken verzekeraars ook schade door neerslag, en sinds 2021 ook schade door het falen van niet-primaire keringen. Verzekeraars dekten al schade door andere extreme weersgebeurtenissen zoals storm, hagel en natuurbranden. Dat meebewegen is belangrijk, stelt Feiter. ‘Verzekeraars willen namelijk relevant blijven voor hun klanten. Maar ook dat een verzekering betaalbaar blijft, ook als het klimaat verandert.’ Overstroming door falen van primaire keringen van de zee en grote rivieren blijft dan nog over. Momenteel wordt onderzocht of de  schadeafhandeling bij overstromingsschade bij falen van primaire keringen publiek-privaat opgepakt kan worden. De schade van overstroming door falen van primaire keringen is namelijk te groot om alleen door de verzekeringssector gedragen te kunnen worden. 

Om Nederland klimaatbestendig te maken is het belangrijk dat de publieke en private sector de handen ineenslaan om klimaatverandering het hoofd te bieden, vervolgt Feiter. Denk daarbij aan vroegtijdig waarschuwen voor extreem weer, maar ook het verbeteren van bewustwording en bouwstandaarden. ‘Het is bijvoorbeeld heel belangrijk dat er klimaatadaptief wordt gebouwd op plekken waar dat nodig is. Zo kunnen we betaalbare verzekeringen en hypotheken blijven verstrekken in een Deltagebied als Nederland.’ 

Daarom doet de Nederlandse verzekeringssector een stap naar voren. Daarbij heeft het wel de steun nodig van de politiek, het bedrijfsleven en andere stakeholders. ‘We willen samen met deze partijen schade en ellende voorkomen en ook kunnen helpen als het mis gaat’, zegt Feiter. ‘Om Nederland veerkrachtig en toekomstbestendig te houden.’ 

Linkedin Geeke Feiter-van Heuvelen

Jaap Slootmaker

Ger Jaarsma

Een goed pensioen in een leefbare wereld

De Pensioenfederatie is de overkoepelende belangenbehartiger van bijna alle Nederlandse pensioenfondsen. Deze pensioenfondsen beheren voor aangesloten werkenden en gepensioneerden een vermogen van ca. 1700 miljard euro.

Voorzitter van de Pensioenfederatie Ger Jaarsma: “Pensioenfondsen zijn naast financiële, ook sociale en maatschappelijke organisaties. Dus als het kan, zien ze graag dat beleggingen naast een goed rendement ook sociaal en maatschappelijk rendement opleveren. Zodat werkenden en gepensioneerden, nu en straks, van een goed pensioen in een leefbare wereld kunnen genieten.”

Vrijwel alle gepensioneerden of werknemers die premie inleggen in het pensioenfonds zijn woonachtig in onze veilige, maar kwetsbare delta. Dat betekent dat zij vroeg of laat te maken krijgen met klimaatverandering. Pensioenfondsen kunnen bijdragen aan klimaatbestendig Nederland, zegt Jaarsma. ‘Daarvoor kijken we vooral naar de gouden driehoek van de wetenschap, het (financiële) bedrijfsleven en de overheid. 'Als die met elkaar gaan samenwerken, kan er heel veel gebeuren.’ 

Volgens Jaarsma zijn pensioenfondsen bereid om investeringen te doen die bijdragen aan het klimaatbestendig maken van Nederland. Maar daarbij is het wel belangrijk dat die investeringen aan bepaalde randvoorwaarden voldoen: ‘We verwachten van de overheid dat ze een betrouwbare partner is die zich houdt aan haar langetermijnbeleid en ook meedenkt aan creatieve oplossingen voor publiek-private samenwerking.’ 

‘Onder de voorwaarde van een gezond rendement voor werkenden en gepensioneerden kunnen en willen pensioenfondsen maatschappelijke investeringen doen. Daar is wel de juiste schaal, structuur en organisatie voor nodig. Daar kan en moet de overheid mijns inziens een regierol in pakken. ‘

Linkedin Ger Jaarsma  

Medy van der Laan

De financiële sector is cruciaal voor de klimaatadaptie van Nederland

Klimaatadaptatie brengt vanzelfsprekend de nodige investeringen met zich mee. De financiële sector speelt daarom een cruciale rol bij het klimaatadaptiever maken van Nederland, zegt Medy van der Laan, voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Banken. ‘Nederland moet niet de ogen sluiten voor de risico’s door klimaatverandering, maar moet juist actie ondernemen.’ Daarvoor is samenwerking tussen de financiële sector, de private sector in het algemeen en de publieke sector van groot belang.
Banken kunnen helpen bij het financieren van allerlei projecten, van particulieren die hun huis klimaatbestendiger willen maken, tot het faciliteren van grote investeringen van overheden en bedrijven. Ook bij projectmatige investeringen met een relatief korte looptijd kunnen banken een rol spelen.

Om de projecten en investeringen die banken financieren echt tot hun recht te laten komen, moeten deze zijn ingebed in een breder plan voor klimaatadaptatie in Nederland: ‘Welke praktische maatregelen kunnen mensen zelf nemen? Hoe bereiden we ons voor op hevige neerslag, extreme droogte of overstromende rivieren? Maar ook: wat doet de overheid in zo’n geval, bijvoorbeeld bij overstromingen door hevige neerslag? Dat zijn allemaal dingen waar je je op voor kan bereiden en waar je dus over móet nadenken.’ 

Van der Laan ziet dat daar ook al over nagedacht wordt. Zo zijn steden al bezig met het aanleggen van waterreservoirs om water op te slaan. ‘Dat soort maatregelen zijn belangrijk voor de bancaire wereld, omdat ze de risico’s van klimaatverandering mitigeren. Gebeurt dat niet, dan betekent dat dat risico’s alleen maar hoger worden. En een hoger risico leidt tot  hogere rentetarieven.’

Banken zien ook een rol voor zichzelf in het stimuleren van consumenten en bedrijven om klimaatrisico’s aan te pakken: ook zij kunnen al in een vroeg stadium een gesprek voeren met klanten om ze bewust te maken van bepaalde aspecten. Timing blijft daarbij belangrijk: ‘Wanneer er een hypotheek wordt verstrekt, moeten kopers van tevoren al worden geïnformeerd over de bijbehorende klimaatrisico’s . Dat is bij bestaande bouw soms moeilijk, want als een huis al buitendijks staat, doe je aan die situatie niks’, legt Van der Laan uit. ‘Daarom moeten we met mensen praten over het risico dat een woning loopt, want dat risico zie je uiteindelijk weer terug in de prijs. Duidelijk en transparant zijn in welke mate iemand met zijn woning risico loopt, en klanten helpen met oplossingen die ook op termijn houdbaar zijn, dat zijn taken voor banken als het gaat om klimaatverandering.’ 

Linkedin Medy van der Laan

Rogier van der Sanden

We moeten de klimaatproblemen niet afwentelen, maar juist aanpakken 

Nederland moet zich bewuster worden van de risico’s van klimaatverandering. Dat zegt Rogier van der Sande, voorzitter Unie van Waterschappen en Dijkgraaf van het Hoogheemraadschap van Rijnland. ‘Het veilig maken en houden van Nederland is in het belang van zowel de waterschappen als private en financiële instellingen en de burgers. En er zijn een aantal dingen die we kunnen doen om elkaar te versterken.’ 

Volgens Van der Sande lijkt het minimaliseren van de risico’s van wateroverlast en waterschade een makkelijke opgave, maar er is nog veel werk aan de winkel. In eerste instantie moeten mensen zich bewuster worden van de risico’s en gevaren van klimaatverandering. ‘De bewustwording moet worden vergroot bij zowel de inwoners van Nederland die er nog heel weinig mee te maken hebben gehad, maar er in de toekomst juist mee te maken krijgen. Ook moeten we de mensen laten zien wat zij zelf kunnen doen.’ 

Het is de afgelopen jaren namelijk meermaals duidelijk geworden dat Nederland, ondanks inspanningen om zich te weren tegen het veranderende klimaat, op sommige plekken kwetsbaar is. Denk daarbij aan de overstromingen in Limburg in 2021 door hevige neerslag en extreem hoogwater. Maar ook in de polder zijn er gevaren. ‘Door bodemdaling, maar ook door de gevolgen van droogte, zien we bijvoorbeeld steeds meer gevallen van funderingsschade. Daarnaast kunnen grote piekbuien overal in Nederland voor tijdelijke wateroverlast zorgen.’ En problemen dreigen ook voor de bollenstreek, waar de bodem steeds meer verzilt. 

Zorgen voor meer bewustwording hierover is daarom nu, maar ook in de toekomst van groot belang. ‘Financiële instellingen in het bijzonder, maar eigenlijk alle private partijen, kunnen helpen om het besef bij de inwoners van Nederland en bij de regering te doen indalen.’ Daarvoor is het volgens Van der Sande belangrijk dat er wordt geïnvesteerd in zowel de bestaande, als in nieuwe maatregelen om Nederland klimaatbestendig te maken. ‘Dat betekent dat het nu extra geld kost, maar door die investeringen bespaar je geld voor de toekomst.’ 

Van der Sande merkt daarnaast dat er behoefte is aan gelijke regels voor heel Nederland wanneer het aankomt op toekomstbestendig bouwen. ‘In het bijzonder hebben we daar nationale regels voor nodig. We kunnen nu al in al die verschillende gemeentes, provincies en waterschappen aparte regels hebben, maar daar wordt de markt niet blij van.’ Er is dus behoefte aan een gelijk speelveld. Wanneer daar actief om wordt gevraagd, zorgt dat volgens Van der Sande voor een positieve druk op de rijksoverheid om de landelijke regels daadwerkelijk in te voeren. 

De gevolgen van extreem weer raken alle overheidslagen: samenwerking tussen gemeenten, provincies en waterschappen is volgens Van der Sande vanzelfsprekend erg belangrijk. ‘Er is sprake van een gedeelde verantwoordelijkheid om de inwoners van Nederland veilig te houden en te zorgen dat ook toekomstige generaties in Nederland kunnen wonen, werken en recreëren.’ In de praktijk zijn er echter heel veel verschillende belangen voor de ruimte. ‘De energietransitie, de woningbouwopgave, de transitie van het landelijk gebied. Al die grote ontwikkelingen vragen ruimte. Het moet alleen geen strijd om de ruimte worden. Wanneer iedereen redeneert vanuit het water- en bodemsysteem kunnen de juiste functies aan een gebied gegeven worden en kunnen er slimme combinaties ontstaan.’