Elke Druppel de Grond in
Elk jaar wordt tijdens het Nationaal Deltacongres het Zonnetje uitgereikt. Dit keer gaat de prijs naar een initiatief waarin de water- en de ruimtelijke opgave op zo’n manier samenkomen dat dit een voorbeeld kan zijn voor anderen. De genomineerden krijgen de kans om hun project voor te stellen. In deze video is Elke druppel de grond in (EDDGI) aan de beurt.
In het programma ‘Elke druppel de grond in’ werkt Waterschap Rijn en IJssel samen met 570 grondeigenaren om overtollig water in natte periodes beter te bufferen, waardoor het gebied weerbaarder wordt tegen droogte. Sinds 2018 houden de eigenaren water lokaal vast, afhankelijk van de bodemstructuur. Ze gebruiken verschillende methoden, zoals duikafsluiters om water vast te houden, en maatregelen als het ondieper maken van sloten en de aanleg van droogtestuwen.
In deze video wisselen beelden van boerderijen in de Acterhoek elkaar af. Melkveehouders Jan Willem Donselaar, Rob groot Kormelinck en Nout groot Kormelinck komen aan het woord.
Peter schrijver, dagelijks bestuurder van Waterschap Rijn en Ijssel opent de video.
Beeldtekst:
Peter schrijver, dagelijks bestuurder Waterschap Rijn en Ijssel
PETER SCHRIJVER: "Welkom in de Achterhoek. Echt een mooi gebied om te mogen wonen en werken. Maar ook een gebied met een grote uitdaging. En die ligt in klimaatverandering.
We zien dat droogte een grote impact heeft in de Achterhoek. Dus onze opgave is om dat regenwater zo lang mogelijk vast te houden en te benutten in de periodes dat het droger wordt. Daartoe hebben we het programma EDDGI, Elke druppel de grond in, opgestart."
Beelden van professionals en grondeigenaren in de Achterhoek die verschillende methodes demonstreren om lokaal water vast te houden.
Beeldtekst:
Elke druppel de grond in
Melkveehouder Jan Willem Donselaar komt aan het woord.
Beeldtekst: Jan Willem Donselaar, melkveehouder
JAN WILLEM DONSELAAR: "We liggen hier op de hoog gelegen zandgrond. En als het hier begint te regenen, kun je één uur later weer op het weiland terecht want dat water blijft niet staan. Het trekt zo weg. De grond is net een spons."
PETER SCHRIJVER: "En dat komt onder andere omdat we een watersysteem hebben, echt ingericht om het water zoveel mogelijk af te voeren. En dat is natuurlijk jammer, want in dit gebied kunnen we geen water aanvoeren vanuit de grote rivieren. We zijn echt volledig afhankelijk van regenwater. Dus wat we moeten doen is zorgen dat we dat regenwater zo lang mogelijk vasthouden, in het gebied bergen.
Dat kan door een stuw te plaatsen en het water hoger op te stuwen."
Jan Willem Donselaar demonstreert de stuw.
JAN WILLEM DONSELAAR: "Gewoon losse plankjes, die kun je er gewoon uithalen. Nou loopt het water ook in een keer weg. En als ik er hem nou weer in laat vallen, hij stuwt hem meteen weer op. En dan loopt hij meteen weer vol."
PETER SCHRIJVER: "Dat lijkt zo simpel als het een keer gerealiseerd is. Maar het begint echt met een gedegen analyse aan de voorkant. Je moet echt weten hoe de bodem eruit ziet."
Een professional haalt met een grondboor wat aarde uit de bodem.
PROFESSIONAL 1: "Ik kom hier niet verder, zien jullie dat?"
PETER SCHRIJVER: "Je moet weten hoe het watersysteem nu werkt maar ook hoe het vroeger heeft gewerkt. Die analyse doen we met professionals, maar die doen we ook met mensen in het gebied. Zodat iedereen snapt hoe het is en hoe het moet gaan worden."
De professionals en melkveehouders Rob en Nout groot Kormelinck bekijken een grondstaal.
PROFFESIONAL 2: "Maar valt het mee dat het nog zo vochtig is in de grond?"
ROB GROOT KORMELINCK: "Ja, nu nog wel ja."
Melkveehouder Rob groot Kormelinck en zijn zoon Nout demonstreren de maatregelen die zij nemen.
ROB GROOT KORMELINCK: "Dit zijn onze eerste maatregelen. Rob groot Kormelinck Kijk, hier staan de stuwen met de plankjes die we allemaal zelf kunnen bedienen."
Nout, de zoon van Rob toont hoe de stuw werkt.
Beeldtekst: Rob groot Kormelinck, melkveehouder
ROB GROOT KORMELINCK: "Ja, het worden wel maatregelen genoemd, maar eigenlijk zijn het meer oplossingen. Maatregelen, dat klinkt ook eigenlijk wel vrij dwingend. Maar het zijn de oplossingen, zeg maar, om wat aan de droogte te doen. En als je die kant op kijkt, daar kun je nu niks zien maar daar was dus een sloot. En die hebben we dus gedempt."
Nout demonstreert het buizensysteem in de verondiepte sloot.
ROB GROOT KORMELINCK: "Wat je hier ziet is een sloot die verondiept is. Die was eerst wel twee meter dieper dan dit. En je ziet hier drainagebuizen die ik rechtop gezet heb zodat het water er niet uitloopt. Het water dat hier nu nog uitstroomt dat heb ik nog in de grond. En anders was het al weg geweest.
Nout groot Kormelinck, zoon van Rob, komt aan het woord.
Beeldtekst: Nout groot Kormelinck, zoon van Rob groot Kormelinck
NOUT GROOT KORMELINCK: "Ik wil hier in de toekomst ook mee verder. In de landbouw, met de klimaatverandering. Als het mogelijk toch droger wordt. Of dus zoals dit jaar: je een nat jaar krijgt. Dat je toch het water kunt laten lopen. Om in het voorjaar weer aan de gang te gaan op je perceel."
ROB GROOT KORMELINCK: "Kijk, we waren kampioen afvoeren. Maar ik denk dat we de gouden plak met water vasthouden inmiddels ook bijna naderen.
Daar ben ik echt van overtuigd. Ja."
Peter schrijver sluit de video af.
PETER SCHRIJVER: "Ik ben er trots op dat we dit programma hebben kunnen opstarten. We hebben 650 grondeigenaren die meedoen. En daar hoor ik tevreden geluiden over. Ze merken resultaat in hun bedrijfsvoering. En ook wij meten resultaat in hogere grondwaterstanden.
Dat is waar we het voor doen.
Tegelijkertijd zien we ook dat dit naar de toekomst nog verdere opschaling behoeft. Daar gaan we ons maximaal voor inzetten."
Logo Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat
Meer informatie op: deltaprogramma.nl/nationaaldeltacongres/2024/zonnetje