‘het Zonnetje’ Klimaatboeren

Elk jaar wordt tijdens het Nationaal Deltacongres het Zonnetje uitgereikt. Dit keer gaat de prijs naar een initiatief waarin de water- en de ruimtelijke opgave op zo’n manier samenkomen dat dit een voorbeeld kan zijn voor anderen. De genomineerden krijgen de kans om hun project voor te stellen. In deze video is Klimaatboeren aan de beurt.

Binnen het project Klimaatboeren delen Groningse agrariërs kennis en ervaringen over de impact van klimaatverandering op hun bedrijf. Ze zoeken naar oplossingen voor problemen zoals watertekorten, verzilting en bodemdaling, in samenwerking met waterschap Noorderzijlvest. Het project is onderdeel van BoerenNatuur Groningen West, dat zich richt op natuurinclusieve landbouw en agrarisch natuurbeheer.

In deze video worden beelden getoond van agrarische bedrijven in de provincie Groningen. Twee melkveehouders, Anne Moes en Aard Stolwijk, komen aan het woord. 

Jacomijn Pluimers, projectleider natuurinclusieve landbouw BoerenNatuur Groningen West, staat in een groen landschap als ze de kijker toespreekt.

Beeldtekst: Jacomijn Pluimers, Projectleider natuurinclusieve landbouw BoerenNatuur Groningen West

JACOMIJN PLUIMERS: "Wij zijn BoerenNatuur Groningen West en zorgen met 700 boeren voor onze agrarische natuur. Dat gaat over bodem, water, biodiversiteit en klimaat. 
Het klimaat verandert en dat merken de boeren. 
De zomers worden droger. De buien worden steviger. En dat heeft effect op de bedrijfsvoering en het resultaat. 
In het project Klimaatboeren gaan we kijken wat ze daaraan kunnen doen om weerbaarder te zijn tegen klimaatverandering."
 
Beelden van verschillende melkveebedrijven in de provincie Groningen wisselen elkaar af. 

Beeldtekst: BoerenNatuurGroningen West

Op de boerderij van melkveehouder Anne Moes bekijken Jacomijn Pluimers en meneer Moes een kaart. 

JACOMIJN PLUIMERS: "Nou Anne, waar loop je tegenaan?"

ANNE MOES: "Nou, het grootste probleem is dat veel water van die hoge kant via fraaie afloop naar het lage gebied gaat."
 
Beeldtekst: Melkveehouder Anne Moes

ANNE MOES: "Op mijn bedrijf heb ik te maken met verschillende hoogtes. Op die kant van de boerderij is het hoog en dat gebied is veel lager. Maar als het extreem nat is, gaat het water daar niet snel genoeg weg. Dus het gaat heel snel vanaf daar daarheen. Het mooie van dit project Klimaatboeren is dat je samen met andere boeren uit dit gebied oplossingen bedenkt."

Luchtbeelden van de boerderij van melkveehouder Aard Stolwijk. 

Beeldtekst: Aard Stolwijk, Melkveehouder

AARD STOLWIJK: "We staan hier op oude zeeklei, een laag van ongeveer veertig centimeter. En daaronder zit echt veen, moerassig veen. 
In het voorjaar bleef het lang nat, vooral langs de bomen. Daar was weinig zonlicht op het land. Daardoor bleef het lang nat. Toen zijn we gaan kijken of het mogelijk was om dat land te draineren. Met drainage kan je het land sneller ontwateren. En dan is het in het voorjaar sneller te bewerken, het land."

Aard Stolwijk voelt met zijn hand in een sloot. 

AARD STOLWIJK: "Ik zoek hier de eindbuis van de drainage. 
Ze lopen over het hele perceel, helemaal naar de andere kant van het perceel een paar honderd meter lang. En ze liggen ongeveer vijf meter van elkaar. Dus het werkt voor de waterafvoer. Maar een bijkomend voordeel, bleek later dat het ook werkte om water aan te voeren in droge periodes."

Op de boerderij van Anne Moes. 

JACOMIJN PLUIMERS: "Dus hier wil je het water langer vasthouden?"

ANNE MOES: "Ja. Ja."

JACOMIJN PLUIMERS: "Hier wordt het te droog?"

ANNE MOES: "Ja. En hier mag het wel wat sneller weg."

JACOMIJN PLUIMERS: "Het is belangrijk om dit met het waterschap te bespreken. Van: hoe stroomt het water precies? Dat we goed weten hoe zij er tegenaan kijken en hoe jullie er tegenaan kijken. Of we samen echt tot goede maatregelen komen."

ANNE MOES: "Ja."

Koeien lopen rustig achter elkaar op een verhard koeienpad. 

AARD STOLWIJK: "Een ander voorbeeld dat wij hier op het bedrijf hebben om vooral het weiden zo lang mogelijk mogelijk te maken ook in natte periodes, is hier het verhard koeienpad. Al zijn het maar twee betonnen strookjes. Dan zijn de meeste percelen vanaf een hard pad te bereiken zodat de koeien minder het pad vertrappen. En daardoor kan je langer weiden met de koeien. Weidegang is weer het beste voor het klimaat en om de stikstofuitstoot te beperken."

AARD STOLWIJK: "BoerenNatuur Groningen West die ondersteunt puur in de praktijk en niet van bovenaf maar bij de basis. Op de klei. Of het veen."

Jacomijn Pluimers, projectleider natuurinclusieve landbouw BoerenNatuur Groningen West, sluit af. 

JACOMIJN PLUIMERS: "In het project Klimaatboeren hebben we boeren bij elkaar gebracht. Boeren weten heel goed welke maatregelen ze kunnen nemen. En ze leren van elkaar. Samen met de provincie en het waterschap kijken we welke concrete stappen we kunnen zetten. Zo werken we samen aan een klimaatbestendige melkveehouderij."

Logo Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat
Meer informatie op: deltaprogramma.nl/nationaaldeltacongres/2024/zonnetje