Nationaal Deltacongres in Haarlem: "Gewoon hup, actie!"
Klimaatadaptatie versnellen: hoe doe je dat? Hoe verbind je opgaven met elkaar? Hoe realiseer je ruimtelijke opgaven én reserveer je fysieke ruimte voor maatregelen in de toekomst? Daarover praatten professionals tijdens het dertiende Nationaal Deltacongres, op 10 november 2022 in de Philharmonie in Haarlem.
Ruim duizend mensen troffen elkaar in hartje Haarlem: vertegenwoordigers van overheden, bedrijven, onderzoeksinstellingen en maatschappelijke organisaties. Daarnaast volgden nog zo’n 700 mensen de bijeenkomst online. ‘Versnellen, verbinden en verbouwen’ was het thema. “We moeten versnellen om de opgaven van het Deltaprogramma te kunnen bijbenen”, zei deltacommissaris Peter Glas. “We moeten alles uit de kast trekken. Dat kunnen wij, dat is de kracht van Nederland. De leidraad ‘water en bodem sturend’ gaat ons daarbij helpen.”
Dit speelt nú
“Verbinden van opgaven, en van mensen: daar gaat het om”, zei dagvoorzitter Brecht van Hulten tijdens de plenaire opening.
“Het vertrouwen in de maakbaarheid van ons landschap is groot, maar nu haalt de geschiedenis ons in”, stelde Mark Harbers, minister van Infrastructuur en Waterstaat. “De extreem droge zomers van de laatste jaren en de overstromingen in Limburg zijn geen toevallige excessen. De dreiging van extremer weer neemt snel toe. Dat is geen toekomstscenario, dat is nú.”
Als we niets doen, zijn de gevolgen ontwrichtend – en dat gaan wij voelen, in onze kwetsbare delta, aldus de minister. “De tijd dat we land en water steeds naar onze hand konden zetten, is voorbij. We lopen tegen de grenzen aan. We voegen ons nu naar het verdict van water en bodem. Wat dáár goed voor is, is ook goed voor ons.”
Kosten van nietsdoen
Keynotespreker Sandra Phlippen, hoofdeconoom van ABN AMRO Bank, legde uit dat klimaatverandering aanzienlijke economische risico’s met zich meebrengt, van verlies van vastgoedwaarde tot afname van productie en consumptie. “Het huidige beleid lijkt niet toereikend om problemen af te wenden”, zei ze.
We hebben holistische risicoscenario’s nodig, waarbij de kosten van nietsdoen worden afgewogen tegen de kosten van doeltreffende adaptatiemaatregelen, aldus Phlippen. “Gedetailleerde data zijn daarbij heel belangrijk”, zei ze. “We moeten voorkomen dat we hele gebieden en sectoren over één kam scheren. Misschien is er wel veel meer weerbaarheid dan we denken. Als we die in beeld brengen, kunnen we veel economisch verlies voorkomen.”
Deltafilm
Tijdens het Deltacongres ging de nieuwe Deltafilm in première: ‘Klimaatverandering: de toekomst is nu.’ Hierin bezochten drie jongeren enkele grote klimaatadaptatieprojecten, waarbij ze hun visie gaven op klimaatverandering. “We moeten niet op onze kont blijven zitten”, zei Fien (17), “maar gewoon hup, aan de slag!”
Uitreiking Zonnetje
Een jaarlijkse traditie op het Deltacongres is de uitreiking van het ‘Zonnetje’, de prijs voor een innovatief en inspirerend project van het Deltaprogramma. Dit jaar waren de drie genomineerden: Klimaatadaptieve herinrichting stationsgebied Zwolle, Zoetwatervoorziening Oost-Nederland en de Brede Groene Dijk in Noordoost-Groningen. Deltacommissaris Peter Glas reikte het Zonnetje uit aan het projectteam van de Brede Groene Dijk, een kilometer lange zeedijk langs de Dollard die is versterkt met lokaal, zout baggerslib.
Glas onderstreepte twee belangrijke aandachtspunten voor de komende tijd: de mogelijke bijdrage van de financiële sector, en de internationale dimensie: “Na de watersnood in Limburg en de recente droogte in Europa is het eens te meer duidelijk: de delta houdt niet op bij de grenzen van Nederland.”
Inhoudelijke sessies
In de middag vonden inhoudelijke sessies plaats, over uiteenlopende onderwerpen. Er waren presentaties door experts, paneldiscussies en kleine online opiniepeilingen. Ook was er interactie met het publiek, zowel in de zaal als online.
In de wandelgangen
Het Deltacongres speelde zich niet alleen af in de vergaderzalen. Ook in de wandelgangen was er volop interactie. Zo waren er doorlopend interviews met waterprofessionals, die via schermen en online te volgen waren, en ontmoetingen tussen young professionals en seniors uit de waterwereld. Deltacommissaris Peter Glas nam het eerste exemplaar in ontvangst van het jaarlijkse projectenboek van het Hoogwaterbeschermingsprogramma, met dit keer ‘samen innoveren’ als thema. En in de centrale hal ontmoetten deelnemers elkaar in een informele sfeer tijdens de pauzemomenten. “Een bruisende dag”, zei een deelnemer. “Altijd weer iets om naar uit te kijken.”