Opening ‘Vergroten wateraanvoer Bloemers/Ufford’ in het Land van Maas en Waal
Deltacommissaris Peter Glas, Liz van Duin, voorzitter van het Bestuurlijk Platform Zoetwater en heemraad Mathieu Gremmen van Waterschap Rivierenland hebben op woensdag 8 maart het project ‘Vergroten wateraanvoer Bloemers/ Ufford’ bij Ewijk officieel geopend. Met het verwijderen van een afsluitend schot stroomde het water door de nieuwe wateraanvoer. Over een lengte van drie kilometer zijn de sloten daar breder en dieper gemaakt. Dit is het eerste project in het rivierengebied dat met subsidie uit het Deltafonds Zoetwater is uitgevoerd.
Wat is er gedaan?
"Het veranderende klimaat en de langere periodes van droogte vragen om verdere verbetering van het wateraanvoersysteem vanuit het Maas-Waalkanaal in het Land van Maas en Waal. Het (inlaat)water is er. Maar kon het landelijk gebied van Druten en de gemeente West Maas en Waal (naar gemaal Quarles van Ufford) onvoldoende bereiken vanwege de smalle sloot bij de Betenlaan in Bergharen. Deze flessenhals zorgde voor een opstuwende werking. Waardoor ongeveer de helft van het beschikbare inlaatwater via de ‘makkelijke weg’ richting het zuiden (Appeltern gemaal Bloemers) stroomt. Hierdoor bereikt slechts de helft van het inlaatwater het gebied van Druten en West Maas en Waal. Met de uitvoering van dit project, zoals het verbreden van deze sloot, zijn we in staat om al het inlaatwater ook daadwerkelijk naar het westen van dit gebied te laten stromen", aldus Mathieu Gremmen.
Natuurvriendelijke innovaties
Voor de uitvoering zijn er zoveel mogelijk natuurlijke materialen toegepast en is de vrijkomende grond hergebruikt in de omgeving. Daarnaast zijn voor het eerst bamboe-, in plaats van kunststof, taludgoten toegepast. Een taludgoot zorgt ervoor dat de wand van het water niet beschadigt door stromend water uit drainagebuizen. De ervaringen met de bamboetaludgoot worden de komende jaren geëvalueerd. Samen met de eveneens aangelegde natuurvriendelijke oevers zorgt dit ervoor dat het past in de lijn van het Kaderrichtlijn Water (KRW). Het doel van de KRW is dat uiterlijk in 2027 al het water in Europa schoon en gezond is.
Zijn we er met de uitvoering van dit project?
Deltacommissaris Peter Glas: "Nee, de klimaatverandering heeft tot gevolg dat we vaker te maken krijgen met langdurige droge periodes waarbij de watervoorziening steeds meer onder druk komt te staan. Het is dan ook niet altijd meer mogelijk om water uit het hoofdwatersysteem te onttrekken. We zullen daarom ook naar manieren moeten gaan kijken om de watervraag te beperken. En de veerkracht van de bedrijven die water nodig hebben - zoals de fruitteelt - te vergroten, bijvoorbeeld met de aanleg van eigen waterbuffers. De zoetwateropgave is één van de uitdagingen waar dit gebied voor staat. Het gaat hier ook om het borgen van de waterkwaliteit en het behoud van biodiversiteit. In dit project zijn regio en sector erin geslaagd met een integrale oplossing te komen. Dit project is daarmee een mooi voorbeeld voor gebieden die de vele opgaven zoals natuurherstel, de landbouwtransitie en de woonopgaven in samenhang moeten oppakken."
Liz van Duin: "Lang hebben we ervoor gezorgd dat het water,- en bodemsysteem zich aan ons aanpasten, door bijvoorbeeld het aanleggen van dijken en sloten. Het vertrouwen in de maakbaarheid van ons landschap was groot: alles kon overal. Maar het veranderende klimaat zet alles op scherp en we lopen tegen de grenzen aan van deze maakbaarheid. Dit dwingt ons tot een andere aanpak. Een aanpak waarbij we met de inrichting van Nederland rekening moeten houden met het water,- en bodemsysteem. Dit vraagt inzet van ons allemaal. Om in samenwerking ingrijpende keuzes te maken. We moeten naast water slimmer verdelen ook water beter vasthouden en opslaan, zodat het water langer in het systeem blijft en de grondwatervoorraad kan worden aangevuld of vergroot. Van vergiet naar spons. Water afvoeren kunnen we namelijk in Nederland als de beste. Maar het is aan ons allen de taak om ervoor te zorgen dat water vasthouden en rekening houden met het gehele water,- en bodemsysteem ook in ons DNA komt te zitten."
Fruittelers en agrariërs ook blij met verbeterde water toe- en afvoer
In het gebied zijn tal van agrariërs actief. Waaronder fruitteler en voorzitter van de NFO regio Gelderland/ Utrecht, Marc André de la Porte: "Wij zijn blij en erg tevreden met het resultaat: meer watertoevoer en -beschikbaarheid in het gebied. Het veranderende klimaat is een gezamenlijke opgave. Als fruittelers zijn we bewust bezig met de watervraag en nemen zelf ook waterbesparende maatregelen. We moeten deze uitdaging samen aangaan!"