Klimaatbestendige Zoetwatervoorziening Hoofdwatersysteem (KZH)

Het Nederlandse zoetwatersysteem staat onder druk. Door de klimaatverandering neemt het wateraanbod in de zomer af, terwijl het watergebruik toeneemt. En dat terwijl voldoende zoetwater van goede kwaliteit essentieel is voor bijvoorbeeld de drinkwatervoorziening, landbouw, scheepvaart, industrie en natuur. In toekomstige droge periodes zal er niet altijd genoeg zoetwater zijn om alle gebruikers te bedienen. Om in 2050 weerbaar te zijn tegen droogte en watertekorten is in het Nationaal Water Programma een nationale strategie voor het hoofdwatersysteem opgenomen: de strategie Klimaatbestendige Zoetwatervoorziening Hoofdwatersysteem (KZH).

Robuustere zoetwatervoorziening

Een belangrijk onderdeel van het robuuster maken van de zoetwatervoorziening vanuit het hoofdwatersysteem is de programmatische uitwerking van de strategie KZH. De KZH optimaliseert de zoetwaterverdeling bij (dreigende) droogte. Ook vermindert de KZH de kwetsbaarheid van het hoofdwatersysteem voor watertekorten als gevolg van verzilting in het benedenrivierengebied en uitputting van de IJsselmeerbuffer. Dit alles zonder grootschalige infrastructurele ingrepen in het hoofdwatersysteem. Met de KZH sturen we kortom het beschikbare water flexibel via de stuwen en sluizen in het hoofdwatersysteem om op die manier zo lang mogelijk te kunnen voorzien in de watervraag. Dit doen we door water op te slaan voor droge tijden en verzilting gericht te voorkomen.

Producten programma KZH

Het programma KZH stelt de volgende producten op:

Advies over de waterverdeling in het hoofdwatersysteem, inclusief het vasthouden van zoetwater en zoetwaterbeschikbaarheid voor gebruik.
Advies over een mogelijke nieuwe aanvoerroute naar het Markermeer en IJsselmeer via het Amsterdam-Rijnkanaal.
Advies over de wenselijkheid van en de mogelijke beleidsmatige invulling van het begrip zoetwaterzones.
Advies voor het vergroten van de waterbeschikbaarheid in de Maas door het bufferen van water, waterbesparende maatregelen op de sluizen en versterking van de internationale samenwerking.

Water zo goed mogelijk verdelen

Uiteindelijk geldt bij alles wat we in het Nederlandse waterbeheer doen, dat we het water zo goed mogelijk voor iedereen willen verdelen. Maar in tijden van extreem (dreigend) watertekort komen we voor moeilijkere keuzes te staan. Dan moet er worden gekozen tussen gebieden, gebruikers, zoetwaterzones en zoetwaterbuffers. Dit gebeurt op basis van de wettelijk verankerde verdringingsreeks.

Inbreng voor besluitvorming

KZH staat niet op zichzelf. Het programma KZH levert – net zoals de DPZW-zoetwaterregio’s, het programma Integraal Riviermanagement (IRM) en het Deltaprogramma IJsselmeergebied – inbreng voor de besluitvorming over de gewenste zoetwaterverdeling in het Nederlandse hoofdwatersysteem bij lagere rivierafvoeren en zoetwaterbeschikbaarheid. Daarmee stellen we in Nederland het moment van feitelijke watertekorten zo lang mogelijk uit én bieden we handelingsperspectief voor crisisbeheerders tijdens watertekortsituaties.

Meer informatie

Meer weten? Neem contact op met Bas de Jong, programmanager KZH. Dit kan per e-mail ( bas.de.jong@rws.nl) of telefonisch (06 - 51 67 91 71).