Deltacommissaris: Extra geld en actie nodig voor aanpassing aan klimaatverandering
De komende vier jaar is 800 miljoen euro extra nodig voor het wegwerken van het tekort op het budget voor beheer en onderhoud van de waterwerken in Nederland. Daarna is er structureel 100 miljoen euro per jaar extra in het Deltafonds nodig. Het tekort op beheer en onderhoud mag niet ten koste gaan van nieuwe watermaatregelen om onze laag gelegen delta voor te bereiden op de verandering van het klimaat. “Het is in het licht van de klimaatverandering onverantwoord om vertraging op te lopen bij de uitvoering van het Deltaprogramma. Er is juist een versnelling nodig”, aldus Deltacommissaris Peter Glas.
Minister Visser van Infrastructuur en Waterstaat op Prinsjesdag heeft vandaag het Deltaprogramma 2022 met als ondertitel ‘Iedere schop in de grond klimaatbestendig’ naar de Eerste en Tweede Kamer gestuurd. In zijn aanbiedingsbrief bij het Deltaprogramma vraagt de Deltacommissaris de overheid, burgers en bedrijven met klem om extra inspanningen om Nederland weerbaar te maken voor de verandering van het klimaat. “Het klimaat lijkt sneller te veranderen. De overstromingen in Limburg en het recente klimaatrapport van het IPCC onderstrepen de urgentie voor extra inzet en versnelling van de uitvoering van maatregelen uit het Deltaprogramma.”
Nederland aantrekkelijk houden
De Deltacommissaris adviseert het kabinet om de wateropgaven beter te koppelen aan de andere grote opgaven en transities in het land. “Er worden nu bepalende keuzes voor woningbouw, landbouw, energie, natuur en economisch herstel gemaakt. Met die keuzes wordt de ruimtelijke inrichting van Nederland voor de komende decennia en ver daar voorbij vormgegeven. We moeten zorgen dat deze keuzes en maatregelen klimaatbestendig zijn zodat we in onze laaggelegen delta een goede toekomst hebben en Nederland aantrekkelijk blijft voor zijn bewoners en voor bedrijven.”
Dwingende aanpak
Volgens de Deltacommissaris is een meer dwingende aanpak van het kabinet nodig zodat er voldoende rekening wordt gehouden met een stijgende zeespiegel, hogere maar ook lagere afvoeren in de rivieren en weersextremen. De waterbeheerders moeten bij woningbouwplannen direct aan tafel zitten zodat de woningen op de juiste plek worden gebouwd en er in nieuwe woonwijken voldoende maatregelen worden genomen om overtollig water bij stortbuien op te vangen en vast te houden voor droge periodes. Ook adviseert hij het kabinet geld uit te trekken voor onderzoek naar de gevolgen van de klimaatverandering op de lange termijn voor de grensoverschrijdende rivieren. Om een goed beeld te krijgen van de gevolgen van de zeespiegelstijging is eerder al een kennisprogramma gestart.
Projecten
In het Deltaprogramma 2022 staat een overzicht van de maatregelen die Rijk, waterschappen, provincies en gemeenten gezamenlijk nemen zodat Nederland in 2050 weerbaar is tegen het hoogwater vanuit zee en de grote rivieren en extreme weersomstandigheden (zie kaart hieronder). Via het Rijk is hiervoor in het Deltafonds nu gemiddeld bijna 1,4 miljard euro per jaar beschikbaar. Het afgelopen jaar zijn er weer grote en bijzondere projecten gestart en opgeleverd. Dit jaar is bijvoorbeeld in het Hoogwaterbeschermingsprogramma de dijkversterking bij Vianen en de Lauwersmeerdijk afgerond. Volgend jaar start het werk aan de dijk tussen Tiel en Waardenburg, een traject van 19,5 km lang. Rijkswaterstaat werkt daarnaast door aan de versterking van de Afsluitdijk zodat de dijk ook in de toekomst bescherming blijft bieden tegen overstromingen.
Klik hier voor een interactieve versie van de infographic
Een groot project van Waterschap Limburg dat recent is opgeleverd is het Maaspark Ooijen-Wanssum in Noord-Limburg, een natuurgebied met de omvang van 500 voetbalvelden dat bij hoge waterstanden water opvangt zodat het peil in de Maas daalt. Bij de watersnood in juli heeft deze nieuwe opvang zijn werk gedaan. In Zwolle is bij de fietsenstalling bij het NS-station een grote waterberging opgeleverd om overtollig water op te vangen. Daarnaast zijn er verschillende pilots gestart voor innovaties zoals op Texel en bij het Lauwersmeer om verzilting van landbouwgrond tegen te gaan en in de duinen in Wassenaar om brak water in te zetten voor de drinkwatervoorziening.